Bu yaz�y� okudu�unuza g�re FreeBSD hakk�nda biraz fikir sahibisiniz ve ne
yapabilece�inizi merak ediyorsunuz. E�er yeni bir FreeBSD kullan�c�sysan�z
daha fazla bilgi i�in bu dok�man� okuyabilirsiniz.
Genelde, FreeBSD 4.4BSD-Lite tabanl� "sanatsal" bir i�letim sistemidir. Intel (X86) mimarisine sahip bilgisayarlarda �al��abildi�i gibi DEC Alpha platformunda da �al���r.
FreeBSD internette b�y�k ve kapsamlı sitelerde kullan�l�r.
ve pek �o�u
FreeBSD pek �ok belirleyici �zelli�e sahiptir. ��te baz�lar�:
"Preemptive multitasking" �zelli�i ile a��r i�lerde bile dinamik �ncelik ayarlamas� ile uygulamalar ve kullan�c�lar aras�nda e�it ve adil bir payla��m sağlayabilirsiniz.
�ok Kullan�c� deste�i pek �ok ki�i ayn� anda FreeBSD sistemine ulaş�p e� zamanl� olarak pek �ok �ey yapabilir. Bu �u anlama gelir, �rne�in , sisteminiz yaz�c� ve teyp s�r�c�lere sahip olabilir ve bunlar� network �zerinden t�m kullan�c�lara payla�t�rabilir ve kullan�c�lara ki�i, grup baz�nda s�n�rlama koyabilirsiniz. Sistem kaynaklar�n� a��r� y�klenmeye kar�� korumu� olursunuz.
Kuvvetli TCP/IP deste�i ile end�stri standard� olan SLIP, PPP, NFS, DHCP, and NIS deste�i. Bu sisteminizi kolayl�kla bir dosya sunucusu olarak yap�land�rman�z�, e-mail servisi vermenizi ve �irketinizin web sayfas�n� yay�nlaman�z�, FTP, routing and firewall (g�venlik) servislerinden faydalanman�z� sa�lamak anlam�na gelir.
Haf�za Korumas� Uygulamalar (veya kullan�c�lar) di�erinin haf�za b�lgesine ula�amazlar. Bir uygulama ��kt���nde di�erleri bundan etkilenmezler.
FreeBSD 32-bit i�letim sistemidir (Alpha'larda64-bit) bu �ekilde tasarlanm�� ve �retilmi�tir..
Art�k bir standart olan X Window Sistem (X11R6) kullan�c�lara basit VGA kartlarla ve monit�rlerle bile rahat bir Grafik Arabirimi (GUI) sa�lar.Ve t�m koduyla birlikte gelir.
Linux, SCO, SVR4, BSDI ve NetBSD işletim sistemlerinin binary leri �alıştırılabilir
FreeBSD " ports and packages" i�inde binlerce �al���r durumda uygulama gelir. Neden Internet'te bunlar� aramakla vakit kaybedesiniz ki?
Internetten kolayca ula��labilen port edilmi� binlerce uygulama. FreeBSD kaynak kodu pop�ler t�m UNIX sistemleriyle uyumludur. Pek �ok uygulama ihtiya� duyulursa ufak tefek de�i�ikliklerle FreeBSD ye aktar�labilir.
Intel tabanl� sistemlerde �oklu i�lemci (SMP) deste�i.
C, C++, Fortran, and Perl geli�tirme ara�lar�n�n tamam�. Yine portlar sayesinde ara�t�rma ve geli�tirme a�amas�ndaki pek �ok ek programlama diline ula�abilirsiniz.
T�m sistemlerde Kaynak kodu bulunmaktad�r. Bu sayede sisteminize maksimum derecede hakim olabilirsiniz.. Tamamen "Open System" e sahipken neden ticari ��z�m sa�layan firmalar�n insaf�na ihtiya� duyas�n�z ki?
Kapsaml� on-line dok�mantasyon.
Ve daha fazlas�!
FreeBSD California at Berkeley �niversitesinin Computer Systems Research Group (CSRG) 'unun geli�tirdi�i 4.4BSD-Lite tabanl�d�r, BSD sistem geli�tiricilerinin se�kin bir �r�n� olma �zelli�ini ta��r. CSRG tarafından ortaya konan değerli �alışmanın yanında, FreeBSD geliştiricileride işletim sistemini ger�ek zamanlı işlerde maksimun performansla ve g�venirlikte �alışması sağlamak i�in binlerce saatini harcamışlardır. Ticari bilişim devlerinin PC işletim sistemlerine g�venilirlilik performans gibi �zellikleri sağlamağa �alıştıkları g�n�m�zde, FreeBSD zaten bunları sağlamaktadır.
FreeBSD �zerine kurabileciğiniz yazılımlar sadece hayal g�c�n�zle sınırlıdır. Yazım geliştirmeden fabrika otomosyonuna kadar ticari bir UNIX le yapabiliyorsanız, FreeBSD dede yapabilme şansınız �ok fazladır. G�zde araştırma merkezlerinde bilim adamları tarafından geliştirilen y�ksek kaliteli programlar nerdeyse masrafsız elde edilebilir. Bunun yanında sayılari g�nden g�ne artan ticari yazılımlarda bulunmaktadır.
��nk� FreeBSD'nin kaynak kodu genel olarak ula��labilirdir, sisteminizi uygulamalar�n�z veya projeleriniz do�rultusunda istedi�iniz gibi �zelle�tirebilirsiniz, ve bu yol genelde b�y�k ticari firmalar�n izledi�i bir yoldur. A�a��da ki�ilerin FreeBSD'yi ne ama�larda kulland�klar�na dair birka� �rnek bulacaks�n�z::
Internet Servisleri: Kaya gibi sa�lam TCP/IP yap�s� sayesinde FreeBSD genel isternet servislerinin vazge�ilmez sistemidir. A�a��daki servisleri ba�ar�yla verir:
FTP sunucusu
World Wide Web Sunucusu (standard veya [SSL])
Firewalls and NAT (``IP masquerading'') Gateways.
Electronic Mail Sunucusu
USENET News or Bulletin Board Systems
Ve daha fazlas�...
Ucuz ve k���k bir 386 s�n�f� bir PC ile ba�lay�p 4 i�lemcili RAID kartl� Xeon'a kadar b�y�tebilirsiniz.
E�itim: Bilgisayar Bilimleri ��rencisi misiniz veya m�hendislik alan�yla m� ilgilisiniz? ��letim sistemlerini ��renmek i�in bundan daha iyi bir yol olamaz. FreeBSD geli�tiricilerinin tecr�besi ile bilgisayar mimarisini ve a� uygulamalar� elinizde. Serbest�e ula�abilece�iniz �ok kullan��l� CAD, matematiksel ve grafik dizayn paketleri ile ilgi duydu�unuz di�er i�lerinizi de yapabilirsiniz!
Ara�t�rma: FreeBSD'nin t�m koduna ula�abilirsiniz. Bu �zelli�iyle FreeBSD i�letim sistemi ara�t�rmalar� ve di�er bilgisayar bran�lar� i�in m�kemmel bir platformdur. FreeBSD ile �zel lisans s�n�r� olmaks�z�n, s�n�rs�z bir serbestlikte �al��abilirsiniz. Hatta tart��ma gruplar� kurabilir fikirlerinizi payla�abilir, tart��abilirsiniz..
Networking: Yeni bir router'a mi ihtiyac�n�z var? yada bir isim sunucuna (DNS)? Yerel a��n�z� d��ar�dan gelecek sald�r�lardan koruyacak bir firewall'a? FreeBSD bir k��ede duran, kulan�lmayan 386 veya 486'n�z� kolayl�kla geli�kin bir router veya paket filtreleme yapabilen bir firewall'a d�n��t�rebilir.
X Window �� �stasyonu: Pek �ok ticari sistemin i�inde gelen X Window sistemi FreeBSD ile de gelir. Ama FreeBSD pahal� olmayan �ok isabetli bir ��z�md�r. Bir X terminalden farkl� olarak, e�er merkez sunucunuza fazla y�klenmek istemezseniz FreeBSD pek �ok uygulamay� yerel olarak �al��t�rmay� destekler. FreeBSD disksiz olarak boot edip, �al��abilir. Bu sayede ki�isel i� istasyonunuzu �ok ucuza mal edebilirsiniz. Ve y�netimi �ok kolay olur.
Yaz�l�m Geli�tirme: Temel FreeBSD sistemi me�hur GNU C/C++ derleyicisi ve debuggeri ve di�er geli�tirme ara�lar� ile dolu olarak gelir.
FreeBSD kaynak kodu ve binary �ekilde CDROM'da ve FTP ile elde edilebilir.. Detaylar i�in FreeBSD yi edinin 'e bak�n.