Yazan: Yuksel EMINOGLU
[email protected] 6 Eylul 2001

  NetBSD Unix-benzeri , otuzun üzerinde platform destekleyen (i386 , 64 bitlik alphalar,amiga , arm 26,arm 32 vb.)severlerden masaüstü sistemlere kadar pekçok ortamda çalışan ,güvenilir ,açık kodlu bir işletim sistemidir.

 NetBSD'nin kurulması için gereken boş alan kurulacak sisteme göre değişir(örneğin server veya masaüstü sistem kurulumu gibi).Mesela evde kullanılan masaüstü sitemler için 420 mb alan yeterlidir (bu alan günümüz makinaları için pek de büyük bir alan sayılmaz) buna kurulan X da dahil,(X'in içine Netscape de dahildir unutmayalım)Ayrıca böyle bir kurulum için 32 mb Swap partition da ayrılır.

 Burada size gerçek bir kurulum anlatılacaktır.Kullanılan sistem bir i386 'dır ve de kurulum için CD-ROM kullanılacaktır .Öncelikle yapmanız gereken ftp.netbsd.org adresinden NetBSD ' nin cd'sini indirmenizdir.Boyutu yaklaşık 99MBtır ve iso formatındadır.Eğer sisteminiz CdRomdan boota izin veriyorsa işiniz çk daha kolaydır.Öncelikle siteminiz buna izin vermiyorsa nasıl disketten kurulum yapacağınızı anlatalım.

  Temiz bir disket alın (temiz değilse çitilemeyin formatlayın).Cdromu açın ve I386\INSTALATIONFLOPPY dizinine gidin oradaki \MISC dizinine girin ve RAWRITE programını çalıştırın.Kaynak dosya adı sorduğunda "BOOT.FS " yazın (source file:) ve yeri sorduğunda (Destination drive)A: yazın ve birkaç dakikalık işten sonra disketiniz hazır.

   Eğer Unix tabanlı bir sistem kullanıyorsanız aşağıdaki iki komutla işnizi halledersiniz:

#cd i386/installation/floppy

#dd if=boot.fs of=/dev/fd0a bs=36b

dd komutu 512 byte boyutundaki blokları bs=36b seçeneği ile bir seferde 36 blok olarak kopyalar.Bu da işlemlerin hızlı olmasını saglar.

 Yeni oluşturduğunuz disketi (şu temiz olanı) veya CDROM'unuzu makinaya takın ve makinanızı açın.Açılışta disketteki çekirdek başlayacak ve ekrana başlangıç mesajlarını yazacaktır.Bu mesajlar daha çok sisteminizdeki donanımlarla ilgilidir.

Başlangıç ekranı geçtikten sonra karşınıza yukarıdaki gibi bir menü gelecektir.Biz sitemi ilk defa kurduğumuz için "a" seçeneğini seçmeliyiz.İlk seçeneği seçtikten sonra karşımıza aşağadaki menü gelecektir.

Burada bize eyni bir işletim sitemi kurduğumuzu söylüyor ve bu kurma işlemi sırasında harddiskimizi bölümlendireceğinizi, yeni BSD dosya sistemi oluşturacağınızı ve sürüm ile gelecek paketleri kuracağınızı söylüyor.Bunları yapacaksanız "b" seçeneğini yapnmak istemiyorsanız a seçeneğini işaretliyorsunuz.Tabi biz devam etmek istediğimiz içn "b" deyip aşağıdaki ekrana geçiyoruz.

Bu pencerede sistem bizim makinamızda bir tane harddisk bulduğunu söylüyor ve burada yapacak başka birşey olamdığı için ENTER tuşuna basıp bir sonraki pencereye geçiyoruz.

Burada BIOS'un gördüğü ve sistemin kullanacağı harddisk geometrisi gösteriliyor.Eğer değerler yanlış ise" b" seçeneği ile doğru geometriyi girin.(yanlış da olsa böyle brakmanız ilerisi için daha iyi tabiki)

 Evet kurulumun en önemli kısımlarından birine geldik.Harddiskimizi bölümlendirme olayını burada anlatmaya çalışacağım.Burada karşınıza aşağıdaki menü çıkacak.

Burada size harddiski nasıl bölümlendirmek istediğinizi soruyor.İlk seçenekteki menü ile harddiskin sadece bir kısmını (eğer başka bir işletim sistemimimz yoksa bunu yapmalıyız) diğerinde iste tüm harddiski kullanmaızı istiyor.Tabi ikinci seçeneği seçersek hardiskimizdeki tüm veriler silinecektir.Sizin de başka bir işletim sitemi kullandığınızı düşünerek olaya "a " şıkkı ile olaya devam ediyoruz ve karşımıza aşağadaki menü çıkıyor.

Bu ekranda bize harddiskimizi bölümlendirirken hangisiniz ölçü olarak kullanacağımızı soruyor.İlkinde megabaytlar sonrakinde harddiskteki silindirler ve en sonrakinde de sektörleri gösteriyor.Biz en zorunu seçecez yani sektörleri (tabi zor olan yapması değil anlatması).Karşımıza aşağadaki menü gelecektir.

 Burada bize harddiskimizin daha işler başlamadan önceki halini gösteriyor:yukarıdaki resime göre harddiskimiz 4 bölümden oluşuyor.ilkinde windows ikincisinde linux var . Üçüncüsünde linuxun kullandığı swap var ve son kısım ise boş yani bizim NetBSDmizi kuracağımız yerimiz.Bu ekranda hesaplamalar şöyle yapılıyor:

          Start(sec) + Size(sec) = End(sec)

Bu hesaptan da anlaşılacağı gibi bir bölümün bitiş seckörü diğer bölümün başlangıç sektörü oluyor.

Biz NetBSD'mizi en son yani dördüncü bölüme kuracağımız için "d" seçeneğini seçiyoruz (Edit partition 3) ve karşımıza aşağıdaki menü geliyor.

Burada bölüm silmek için "a" seçelim ve oradan da "unused" sonra "b"seçeneği ile o alanı boşaltacaz.En sonunda da "d " seçeneği ile yapılan herşeyi kaydeder ve çıkarız.Bu işlemleri diğer iki bölüm için de uygularsak en sonunda karşımıza aşağadaki gibi bir ekran gelir.

Bu ekrandan da nlaşılacağı gibi sadece windows bölümümüz kaldı ve bu da 2088516 sektöre karşılık geliyor yani 1029 MB(nerdeyse 1GB).

şimdi "b" seçeneğini kullanarak yeni bir bölüm (evet BSD bölümü oluşturacaz)oluştuabiliriz."b"seçeneğini seçtikten sonra çıkan pencerede (bkz.bir öncei pencere)"a" seçeneği ile (Kind  yani) start kısmına start=2088579 ve boyut kısmına size=4193277 yazarız.Herşeyi "d" seçeneği ile kaydederizVe yine yukarıdaki menüye döneriz.Sonuç da aşağıdaki pencere gibi olur:

Artık "x"seçeneğini seçerek bir sonraki menüye geçebiliriz.Eğer bilgileri girerken hata yaptıysanız NetBSD devam etmenize izin veri.Fakat hata Biosun kullandığı yerde ise yani ilk  sektörlerde sistem size bir hata yaptığınız söyler ve yine de devam edip etmemk istediğinizi sorar.Eğer bilgsayarınızda birden çok işletim sitemi varsa (mesela şu anda bizde bir win95 var ve bir de NetBSD olacak) size bir boot manager kurumak isteyip istemediğinizi sorar.

Buradaki seçeneklerle bilgisayar başlarken yani başlama aşamasında ne yazmasını istediğinizi yazarsınız.Ben windows için (Dos) ve Netbsd için de (NetBSD) yazınca görünümü aşağıdaki gibi olur.

 Bu menüde "e" seçeneği ile bilgisayarın açılmadan kaç dakika bekleyeceğini ayarlarız . "f" seçeneği ile de belirtilen üre bittikten sonra hangi işletim siteminn açılacağını belirleriz (yani Dos mu NetBSD mi). bu seçeneği de geçtikten sonra karşımıza kurulum seçenekleri menüsü gelir.Bu menüde kurulum tipiin belirleriz.

Burada biz daha yeni kurmayı öğrendiğimiz için ilk iki seçeneği seçmemiz bizim için daha iyi olur.(yani "a" ve "b seçenekleri").Bu sçimi de yaptıktan sonra sistem bize bir disk adı verip vermek istemediğimizi soracak (işinize karışmak gibi olmasın amma sistein vermesi daha sağlılı oluyor), bu seçeneğ "b" ile geçmemiz daha iyi olacaktır .Aşağıdaki resimde olduğu gibi.

Eğer bunu "b" seçeneği ile geçmeseidik swap bölümünü ayarlayabilir veya /usr bölümünün boyutunu artırıp azaltabilirdik.Hatta yeni bir bölüm bile oluşturabilirdik.

Bununla ilgili yapılan değişik işler aşağıdaki iki resimde gösterilmiştir.

İşin en zor kısmını atlattık.Geriye işin çok kolay bir kısmı kaldı.Harddisk ile ilgili soruyu enter ile geçtikten sonra aşağıdaki menü ile işlemleri kaydedip etmeyeceğinizi soruyor .

Burayı da "b" şıkkı ile geçtikten sonra (yani olayı kabul ettik ve herşey kaydedilsin dedikten sonra) sistem değişiklikleri kaydedecek dosya yapısını oluştıracak ve NetBSD kurulumu başlayacaktr.

Bundan sonrsı bizim seçtiğimiz kurulum tipine bağlıdır.Eğer full seçtiyseniz aşağıdaki ekranı görmeyeceksiniz.Ben sadece  göstermek için onu koydum

Eğer özel sistem kurulumu yapacaksanız ilk 3 tanesi multlaka kurulmalıdır onlarsız  siztem çalışmaz . tahmin ettiğiniz gibi diğerlerini kurmasnız da olur.Seçiminizi yaptıktan sonr "x" seçeneği ile çıkış yapabilirsiniz.Daha sonra sistem size dosya uzantılarını görüp görmek istemediğinizi sorar.Bu seçeneği de geçtikten sonra sistem size kurulum dosyalarının yeriini soracaktır.

Buradan CD-ROM u seçtikten sonra (gördüğünüz gibi internet üzerinden bile kurabilirsiniz) Karşınıza tam yerini soran aşağıdaki menü gelecektir.

Burada cdromdaki yerini otomatik olarak görecektir.Bu seçeneği de "c" şıkkı ile geçebiliriz.yani devam edebilriz.<Bundan sonra kurulum başlayacaktır.Ve ekrandan hızla bazı bilgilerin aktıgını goreceksiniz .Bu olay  makinanızın hızına (ve de tabiki CD-ROM un hızına bağlıdır) bağlı olarak 5-15 dakika arası sürecektir.Tüm işlem bittikten sonra sistem herşeyin yolunda gittiğini ve işlemin bittiğini söyleyen aşağıdaki mesajı gösterecektir.

Burayı da  "ok"  ile  geçtikten sonra sistem ana menüye dönecektir.

Buradan "d" seçeneği ile sitemi yeiden başlatın ve başlatırken disketinizi veya CDROM unuzu çıkartmayı unutmayın

                               TEBRİKLER NIRTOPU GİBİ BİR NİZ OLDU